Masovni otkazi u kineskoj solarnoj industriji zbog viška kapaciteta i pada cijena

Otkazi, kojih je prema analizi Reutersa bilo više od 87.000 ili prosječno 31% ukupne radne snage u kompanijama Longi Green Energy, Trina Solar, Jinko Solar, JA Solar i Tongwei, ilustriraju dubinu krize izazvane cjenovnim ratovima u industrijama poput solarne energije i električnih vozila. Iako je Longi jedina kompanija koja je javno priznala smanjenje zaposlenih (5%), ostali nisu komentarisali niti prijavili otkaze.

Kineska proizvodnja solarnih panela godišnje premašuje dvostruko globalnu potražnju, pri čemu većinu proizvode domaće firme. Višak kapaciteta i slaba tražnja doveli su do intenzivnog obaranja cijena, uz gubitke koji su u prošloj godini dostigli čak 60 milijardi dolara.

Cheng Wang, analitičar kompanije Morningstar, izjavio je da je pad u industriji započeo krajem 2023. godine, a dodatno se produbio u 2024., s prognozama da će se pogoršati i tokom 2025.

Više od 40 solarnih firmi je od početka 2024. godine prestalo poslovati, bankrotiralo ili bilo preuzeto, prema podacima iz julske prezentacije udruženja fotonaponske industrije.

Između 2020. i 2023., kineski proizvođači su ubrzano gradili nove pogone, dok je država preusmjeravala resurse iz sektora nekretnina u tzv. “nove tri” industrije: solarne panele, električna vozila i baterije. No, eskalacija proizvodnje izazvala je pad cijena, a američke carine dodatno su pogoršale izvoz iz kineskih fabrika u jugoistočnoj Aziji.

U julu je cijena polisilicijuma porasla za skoro 70%, a Peking najavljuje mjere kontrole kapaciteta. GCL, veliki proizvođač sirovina, potvrdio je da vodeći proizvođači planiraju formiranje entiteta sličnog OPEC-u i investicioni fond od 50 milijardi juana (oko 12,6 milijardi KM) za otkup i zatvaranje trećine manje kvalitetne proizvodnje.

Kineski predsjednik Xi Jinping pozvao je početkom jula na okončanje “neuređene cjenovne konkurencije”, a Ministarstvo industrije najavilo je mjere za smirivanje tržišta i gašenje zastarjele proizvodnje do kraja tekućeg petogodišnjeg plana.

No, lokalne vlasti, posebno u istočnoj provinciji Anhui, oklijevaju s restrikcijama zbog rizika po zapošljavanje i lokalni rast. Analitičari procjenjuju da je potrebno ukinuti najmanje 20-30% proizvodnih kapaciteta kako bi industrija ponovo postala profitabilna.

Stručnjaci upozoravaju da su gubici po kompanijama već uporedivi s onima u sektoru nekretnina, iako je solarna industrija deset puta manja.